پاسخ به پردازنده-۱

آقای آرش رادمند پاسخی نوشته‌اند به نوشته‌ی پیشین من درباره‌ی پردازنده‌ی شرکت ‌پارسه. سپاس‌گزارم از وقتی که گذاشته‌اند برای پاسخ دادن به آن نوشته‌ی کوتاه و امیدوارم چند خط زیر قضیه را برای من و او و خوانندگان روشن‌تر کند.

پیش از هر چیز بگویم که فکر می‌کنم که توان ِ فنی ِ طراحی سخت‌افزارهایی مانند آن‌چه شرکت پارسه ادعا کرده در ایران هست. دستِ کم خودم چند گروه/شرکت را می‌شناسم که برای شرکت‌های معتبر آمریکایی، اروپایی، و کره‌ای سخت‌افزار طراحی می‌کنند و طرح‌های‌شان در محصول‌های تجاری استفاده می‌شود و در بازار به فروش‌ می‌رسد. بیش‌تر این گروه‌ها به دلیل تحریم‌های آمریکا بی‌سروصدا کارشان را انجام می‌دهند تا برای طرف خارجی‌شان مشکلی پیش نیاید. خودم در یکی از این شرکت‌ها کار کرده‌ام. دست‌ ِکم دو نفر از دوستان هم‌دوره‌ای خودمان را هم می‌شناسم که جاهای مشابهی‌ کار کرده‌اند. یکی از دوستان هم در سال‌های پیش از ۷۹ برای شرکتی چند پردازنده طراحی کرده‌است.

این مقدمه‌ را آوردم تا بدانید قصدم از این چند خط تحقیر یا به هیچ انگاشتن تلاش کسانی نیست که در ایران کار می‌کنند. اما اصل بحثم را به دو بخش تقسیم کرده‌ام. بخش اول پاسخی فنی (سخت افزاری) و جزیی است به حرف‌های آقای رادمند و ادعاهای شرکت پارسه. بخش دوم حرف‌هایی است کلی درباره‌ی درستی یا نادرستی سرمایه‌گذاری در چنین پروژهایی.

(پیش از این که ادامه‌ی نوشته را بخوانید بگویم که وب‌سایت شرکت پارسه متاسفانه از دیروز از کار افتاده است. بنابراین لینک‌هایی که در متن می‌بینید ممکن است کار نکنند.)

-- همانندی ویژگی‌های پردازنده‌ی «آریستو» و پردازنده‌ی «لیون ۳» بیش از آن است که از سر اتفاق یا به دلیل مبتنی بودن هر دو بر معماری SPARC باشد. آقای رادمند تکذیب نکرده‌اند که از کدهای لیون۳ استفاده کرده‌اند. از نوشته‌شان چنین برمی‌آید که از IP-Core پردازنده‌ی لیون ۳ استفاده کرده‌اند، که این مدعای ِ ضمنی هم درست نیست. آن‌چه از لیون۳ به‌رایگان در اختیار همه است IP-Core نیست، چیزی بالاتر است: کدهای VHDL و سنتز‌شدنی ِ پردازنده.


محض اطلاع خوانندگان بگویم که IP-Coreها را بیش‌تر به صورت «جعبه‌ی سیاه» می‌فروشند. یعنی استفاده کننده به کدهای اصلی دست‌رسی ندارد، بل‌که از آن، بی‌هیچ دخل و تصرف و تغییری در کد، به عنوان بخشی از محصول نهایی خود استفاده می‌کند.
به زبان ساده‌تر و همه‌فهم‌تر ( برای آن‌ها که تچربه‌ی نرم‌افزار دارند) فرق IP-Core با کد VHDL مانند فرق library است با کد برنامه‌ی C.

چنان که پیش از این گفتم کد VHDL پردازنده‌ی لیون۳ سنتز شدنی است. در این صفحه گفته شده که کد را بی‌هیچ تغییری می‌توان برای خانواده‌ای از FPGA های موجود در بازار و در دست‌رس همگان سنتز و پیاده‌سازی کرد. پردازنده‌ی سنتز و پیاده سازی شده روی FPGA تا فرکانس ِ‌کلاک ِ ۱۲۵ مگاهرتز جواب می‌دهد. همین کد روی ASIC با تکنولوژی ۰.۱۳ مایکرومتر تا ۴۰۰ مگاهرتز هم جواب می‌دهد. بنابراین فکر کنم پیاده کردنش روی تکنولوژی ۰.۱۸ کار ساده‌ای است. کافی است که کدهای VHDL را با library آن تکنولوژی ( که آن را از کارخانه‌ی سازنده‌ی تراشه می‌گیرید) سنتز و پیاده‌سازی کنید. سنتز و پیاده‌سازی هم با نرم‌افزارهای پیش‌رفته و رایگانی -- که به وفور در ایران هست و نیازی به پرداختن چندصدهزار دلار پول برای‌شان نیست-- کار چندان پیچیده‌ای نیست.


آقای رادمند در پاسخ به من گفته‌اند:

«دوست عزيز! چيزی که ما ساخته ايم Chip است. نميشود Downloadاش کرد. اگر ميخواهيد ببينيدش، يا بايد برويد عکسش را ببينيد، يا بايد بياييد اينجا، يا ما يکی برايتان بفرستيم، تا تفاوت IP-Core و زبان توصيف سخت افزار و Chip را متوجه شويد. برای کار کردن با آن هم لازم است بورد مدارچاپی بسازيد. با Enter زدن نميشود اجرايش کرد.»
از توضیح‌شان ممنون‌ام. فکر کنم هر عاقلی می‌فهمد که «نميشود Downloadاش کرد.» اما بعید می‌دانم آقای رادمند واقعآ منظورشان این باشد که تراشه را ساخته‌اند. برای اطلاع خوانندگان بگویم که بیش‌تر شرکت‌های الکترونیک شرکت‌های طراحی‌اند نه ساخت. کم‌شمار‌ اند شرکت‌هایی که تکنولوژی یا کارخانه‌ی ساخت تراشه دارند. شما هم تراشه‌ی طراحی شده را بعد از آزمایش‌ها و شببه سازی‌های نرم‌افزاری به شرکتی در تایوان فرستاده‌اید و تراشه‌ی ساخته‌شده را تحویل گرفته‌اید. برای فهمیدن این چیزها به عکس دیدن و مدرک فرستادن نیازی نیست.
بنابراین:
تراشه را که شرکت تایوانی ساخته؛ طراحی‌اش که بر اساس معماری SPARC است؛ کد VHDL را هم که شرکت دیگری به رایگان در اختیار همگان گذاشته؛ نیازی هم که به تغییر برای رسیدن به فرکانس کلاک ۱۵۰ مگاهرتز نبوده؛ سنتز کردن و پیاده‌سازی را هم با چهار کلیک و کمی ور رفتن با چهار گزینه می‌توان انجام داد؛ پس حتما طراحی مدار چاپی و آزمایش تراشه روی آن «خوراک لازم برای چند پروژه‌ی فوق لیسانس و دکترا »است آن چنان که شما گفته‌اید.

اصلآ بیایید خوش‌بین باشیم. فرض کنیم که شما از کدهای رایگان پردازنده‌ی لیون۳ استفاده نکرده‌اید. پردازنده‌ی شما دو نوع استفاده ممکن است داشته باشد:
۱. استفاده‌ی تحقیقاتی-آموزشی-دانش‌گاهی:
چنین کاربرانی در ایران پول چندانی ندارند. بنابراین از چنین مشتریانی پول چندانی نمی‌توانید بگیرید، حتی اگر حاضر به خرید محصول‌تان شما باشند. بنابراین پردازنده‌ی ساخته‌شده را نمی‌توانید به آن‌ها بفروشید، چون بعید می‌دانم قیمت‌تان را بتوانید از پردازنده‌های مشابه موجود در بازار پایین‌تر بیاورید.
اگر هم محقق یا دانش‌جویی دنبال کد VHDL سنتزشدنی پردازنده باشد که به راحتی می‌تواند آن را از همان جایی پیدا کند که من و شما پیدا کرده‌ایم.

۲. استفاده‌ی تجاری و صنعتی:
آن‌چنان که در بند یک گفته‌شد بعید است قیمت تمام شده‌ی پردازنده‌ی ساخته‌شده‌ی شما، حتی در صورت تولید انبوه، کم‌تر از پردازنده‌های مشابه موجود در بازار باشد. پس مشتری صنعتی برای محصول ِ ساخته‌شده نخواهید داشت.
پس شاید بخواهید IP-Core پردازنده‌ را بفروشید. در این‌صورت چگونه می‌توانید صنعت‌گر را قانع کنید که از شما بخرد نه از شرکت طراح لیون؟ در کشوری که لزومی به رعایت قانون کپی‌رایت و ثبت اختراع نیست، چگونه از صنعت‌گر می‌خواهیدکه کد VHDL سنتز شدنی رایگان را در ساخت محصولش استفاده نکند؟ پردازنده‌ی شما چه مزیتی بر پردازنده‌ی رایگان دارد تا بر این اساس صنعت‌گر از محصول شما استفاده کند؟

پس می‌توانم بپرسم بر چه اساسی مدعی هستید پردازنده‌ی شما « کاملا قابليت عرضه و رقابت در بازارهای بين المللی را دارد.»؟ با کدام بازاریابی؟ به چه قیمتی؟ با کدام تبلیغات؟

آقای رادمند، بر چه اساسی از دانشگاه‌ها و بخش‌هاي صنعتي كشور دعوت كرده‌اید تا از مزاياي پردازنده ايراني، براي بومي سازي ادوات و ملزومات صنايع مختلف استفاده كنند؟{+}